ჭადრაკი

ანდრიას საჭადრაკო კარიერა წინააღმდეგობებით იყო აღსავსე. ალბათ, ყველაზე ცნობილი შემთხვევა 1903 წელს მოხდა, როდესაც რუსი მოჭადრაკე, ჩემპიონი მიხეილ ჩიგორინი მონტე-კარლოში საერთაშორისო ტურნირზე მიიწვიეს, ხოლო ანდრია ამ ტურნირის საპატიო თავმჯდომარე გახლდათ. როდესაც ჩიგორინი ჩამოვიდა, მას მოახსენეს, რომ თამაშის უფლებას არ მისცემდნენ, რადგან ანდრიამ უარი განაცხადა იმ ტურნირის თავმჯდომარეობაზე, რომელშიც რუსი მონაწილეობდა. ჩიგორინს სამგზავრო ხარჯები გადაუხადეს, მაგრამ ბოლო წუთს მიღებულმა გადაწყვეტილებამ _ საპატიო სტუმრის, წამყვანი მოთამაშის ტურნირიდან მოხსნამ _ საერთაშორისო ჭადრაკის თავაზიან სამყაროში სკანდალი გამოიწვია.

თუმცა ანდრიას მტრული დამოკიდებულება ჩიგორინის მიმართ დღემდე გაუგებარი რჩება, იმდროინდელი დამკვირვებლები მიიჩნევდნენ, რომ ეს იყო სამაგიერო იმ ორიოდე წყენისათვის, რომელიც რუსმა ოსტატმა ანდრიას მიაყენა. მაგალითად, ჩიგორინმა გამოაქვეყნა სტატიები, რომლებშიც თავადის მიერ ჩატარებული მატჩები კრიტიკულად განიხილებოდა, ხოლო შეცდომები, ანდრიას მომხრეების აზრით, საკმაოდ არაკორექტულად იყო მითითებული. მეორე მიზეზი ის იყო, რომ ერთი წლით ადრე ჩიგორინმა უარი თქვა ანდრიას მიპატიჟებაზე, პრინცის სახლში, კიევში, ჭადრაკი ეთამაშათ, რამაც ანდრიას იმედგაცრუება გამოიწვია. (როგორც რუსეთის არმიის გენერალს ანდრიას ოფიციალურ ტურნირებში მონაწილეობის უფლება არ ჰქონდა; ამიტომ იგი ნიჭიერ მოჭადრაკეებს თავისთან ეპატიჟებოდა და კერძო მატჩებს მართავდა.) 1903 წელს ანდრიამ გამოსცა წიგნი, რომელშიც მისი 100 საუკეთესო საჭადრაკო პარტიის ენდშპილი შევიდა. მან ეს წიგნი თავისი მეგობრის, რუს ოსტატ ემანუილ შიფერის დახმარებით შეადგინა. წიგნი შეზღუდული ტირაჟით გამოვიდა და იგი იმით არის აღსანიშნავი, რომ ქართველი ოსტატის მიერ საჭადრაკო თემაზე დაწერილ პირველ წიგნს წარმოადგენს. შიფერის წინასიტყვაობაში ნათქვამია: “ამ წიგნს, რომელიც მისი ბრწყინვალების, სამეგრელოს პრინცის, ანდრია დადიანის 100 უდიდეს საჭადრაკო პარტიას შეიცავს, ვუძღვნი ჭადრაკის ყველა მოყვარულს. ვინც პრინცის ოსტატობასა და მის პიროვნებას იცნობს, წიგნს მღელვარებით ელის. ჭადრაკის მოყვარულები მადლიერნი დაგვრჩებიან იმისათვის, რომ ეს პარტიები შევკრიბეთ და გამოვაქვეყნეთ.”ანდრიას “ოსტატობისა და მისი პიროვნების” ხსენება მისი უჩვეულო ტაქტიკასა და გამბედავ შეტევებზე მიანიშნებს; იგი მუდამ მზად იყო, უპირატესობის მისაღებად ფიგურები შეეწირა. შიფერს, აგრეთვე, მოჰყავს ციტატა “ბრიტანული საჭადრაკო ჟურნალიდან” (British Chess Magazine that raved), რომელიც აღფრთოვანებით წერდა: “სამეგრელოს პრინც დადიანის საჭადრაკო პარტიები ფანტასტიკურია და საჭადრაკო ლიტერატურაში ისინი მუდამ ბრწყინვალე წარმატების ნიმუშებად დარჩებიან”.წიგნს ერთი დამახასიათებელი ნიშანი გააჩნია: თარიღები და მატჩების ჩატარების ადგილები, ისევე, როგორც მოწინააღმდეგეების ვინაობა, არ არის მითითებული. ეს არცაა გასაკვირი, რადგან, მიუხედავად იმისა, რომ მისი მეტოქეები მსოფლიო დონის მოჭადრაკეები იყვნენ, ანდრიას ნაკლებად აინტერესებდა საკუთარი ტრიუმფების რეკლამირება. მას ერჩივნა, თამაშისგან მიღებული სიხარული მთელი მსოფლიოსათვის გაეზიარებინა.